SVETAČNIK 15. MAJ

15. maj 2015. godine

SVETI ATANASIJE VELIKI

U današnji dan praznuje se prenos moštiju Svetog Atanasija Velikog, arhiepiskopa aleksandrijskog i čudesa od istih.

Sveti Atanasije Veliki je rođen u Aleksandriji 296. godine, i od samog detinjstva imao naklonost k duhovnom zvanju. Bio đakon kod arhiepiskopa Aleksandra, i pratio ovoga u Nikeju na I vaseljenskom saboru. Na ovom saboru Atanasije se proslavio svojom učenošću, blagočešćem i revnošću za Pravoslavlje. On je vrlo mnogo doprineo da se Arijeva jeres suzbije, a Pravoslavlje utvrdi. On je pisao Simvol Vere, koji je bio na Saboru usvojen. Po smrti Aleksandrovoj Atanasije bi izabran za arhiepiskopa aleksandrijskog. U zvanju arihiepiskopskom ostane preko četrdeset godina, premda ne celo to vreme na prestolu arhiepiskopskom. Bezmalo, kroz ceo život svoj bio je gonjen od jeretika. Od careva najviše su ga gonili: Konstancije, Julijan i Valent; od episkopa Jevsevije Nikomidijski, sa još mnogim drugim; a od jeretika Arije i njegovi sledbenici. Bio je prinuđen kriti se od gonitelja čak i u bunaru, u grobu, po privatnim kućama, pustinjama. U dva maha morao je bežati u Rim. Tek pred smrt proživeo je neko vreme mirno kao pastir dobri usred dobrog stada svoga, koje ga je istinski ljubilo. Malo je svetitelja koji su bili tako bezobzirno klevetani i tako zločinački gonjeni kao sveti Atanasije. No njegova velika duša sve je trpeljivo podnela radi ljubavi Hristove i najzad izašla pobedonosna iz cele te strašne i dugotrajne borbe. Za savet, utehu i moralnu potporu često je odlazio svetom Antoniju, koga je on poštovao kao svoga duhovnog oca. Čovek koji je formulisao najveću istinu, imao je mnogo i da postrada za tu istinu, dok ga Gospod nije upokojio u carstvu Svom kao svog „raba vjernago“, 373. godine.

SVETI MIHAIL (BORIS)

Sveti Mihail (Boris), car Bugarski je rođen i vaspitan kao neznabožac. Boris se pokrsti pod uplivom svoga strica Bojana i sestre svoje. Na krštenju dobije ime Mihail. Patrijarh Fotije pošalje mu sveštenike, koji postepeno krste sav bugarski narod. Mnogi velikaši u Bugarskoj protivili su se novoj veri, ali je nova vera pobedila, i krst se zablistao na mnogim hramovima što ih podiže blagočestivi car Mihail. Veru među Bugarima, kao i među Srbima, utvrdiše naročito Petočislenici Ohridski, učenici svetih Kirila i Metodija, koji su narodu propovedali na narodnom, slovenskom jeziku, nauku Hristovu. Mihail se zamonaši u starosti i povuče u manastir. No kad njegov sin Vladimir poče kvariti delo očevo i suzbijati Hrišćanstvo, Mihail se obuče ponovo u vojvodsko odelo, pripasa mač, skide Vladimira s prestola pa postavi mlađeg sina Simeona. Potom ponovo obuče monašku rizu, povuče se u tišinu, i u podvigu i molitvi mirno skonča zemni život „u blagoj veri, u pravom ispovedanju Gospoda našega Isusa Hrista, velik, česan i blagoveran“, i preseli se u nebeski život 2/15. maja 906. godine.